CHƯƠNG 10. KHÔNG PHẢI LÀ
LENA JOHANSSON CỤT TAY
Lena Johansson,
Lena Johansson, Lena Johansson, Lena Johansson, Lena Johansson, Lena Johansson.
Tôi đã không cần
phải tra trong cuốn niên giám điện thoại mới biết rằng có rất nhiều người ở tại
Stockholm mang cùng tên giống như tôi.
Tôi không muốn
phải trở thành “Lena Johansson cụt tay” chút nào, cho nên tôi đã phải nghĩ một
điều gì đó trước khi đến Stockholm. Trong tỉnh Halsingland tôi có ba người bà
con đều mang tên đôi, mà tôi nghĩ rằng nghe có vẻ rất hay. Bởi vì tôi có hai
tên vừa là Lena và vừa là Maria, cho nên tôi quyết định dùng cả hai tên như là
tên riêng của mình, thế nên kể từ khóa mùa thu khi đến Stockholm, người ta bắt
đầu biết tôi mang tên là Lena Maria.
Chuyển từ nhà đến
một thành phố hoàn toàn mới đầy người lạ có lẽ không dễ dàng cho bất cứ ai. Tôi
nghĩ đây là điều thật thích thú và vui mừng, nhưng đồng thời tôi cũng thấy có một
ít khó khăn. Chúng tôi là ba người bạn cùng lớp đến từ Jưnkưping đã được chấp
nhận vào học tại nhạc viện, và chúng tôi mỗi đứa đều được chia cho một phòng
trên cùng một tầng lầu ở đường gọi là Tegnérgatan. Thật được an ủi vì không phải
đến Stockholm hoàn toàn một mình lẻ loi, mà mọi sự còn tốt hơn nữa vì được làm
láng giềng với hai người bạn của tôi.
Đây là lần đầu
tiên tôi hoàn toàn phải tự một mình quản lý, ở nhà tôi luôn luôn phải có mẹ
giúp hầu như mọi sự, nhưng bây giờ tôi phải tự làm mọi việc như lau chùi rửa dọn,
ủi đồ, nấu ăn, rửa chén và mọi sự khác mà người ta phải làm trong nhà. Tôi
không biết mình có thể quản lý được tất cả không, cho nên trong sáu tháng đầu,
tôi có người giúp việc đến một tuần một lần để làm những việc chủ yếu là lau dọn
và ủi đồ. Sắp xếp như vậy kể là tốt đẹp, nhưng khi thực tế diễn ra cứ mỗi lần
khoảng ba tuần lễ thì tôi lại phải huấn luyện cho một người giúp việc mới, tôi
bắt đầu cảm thấy mệt về điều đó. Tôi thấy sẽ dễ dàng hơn cho mình nếu tôi tự
làm tất cả và không còn tùy thuộc vào những giờ có người giúp việc nữa. Mọi sự
rất tốt, mặc dù có lúc tôi thấy rằng thật bất tiện bởi vì mất nhiều thì giờ
quá.
Ngay từ khi bắt
đầu, tôi đã rất thích thú vì được học tại nhạc viện. Phân viện dành cho các nhạc
sĩ riêng lẻ nơi mà tôi đang học đã dành cho tôi nhiều tự do để tự sắp đặt thời
khóa biểu cho mình. Họ cũng cho phép tôi chọn thầy dạy hát nào mà tôi mong muốn.
Tôi chọn ca sĩ Lena Ericsson là người thỉnh thoảng nhận dạy sinh viên và một
người cũng là thành viên hội đồng tuyển chọn của nhà trường. Chúng tôi gặp nhau
rất thường xuyên tại nhà của cô và tôi có thì giờ học rất nhiều điều trong vòng
bốn năm cô dạy tôi. Ngay từ những phút bắt đầu cô dạy tôi rằng cô không ý định
quan tâm đặc biệt về tình trạng tật nguyền của tôi. Cô nói: “Tùy em muốn cho
tôi biết rằng em có thể làm gì hoặc không làm gì” và điều này hoàn toàn thật
phù hợp với tôi.
Cô đã nỗ lực rất
nhiều để giúp tôi thật sự dùng được cử điệu thân thể của mình khi hát, để giúp
tôi hát với tất cả những gì tôi đã thu nhận được, và để dám hát và truyền đạt
điều tôi muốn truyền đạt. Cô nói “mỗi giọng ca là một xúc cảm”
Khởi đầu có lẽ
cô nghĩ rằng tôi hơi khép kín, nhưng tôi cố gắng thâu thập càng nhiều càng tốt
những điều cô dạy cho tôi, bởi vì tôi thật sự muốn phát huy giọng ca của mình hầu
có thể cảm động người khác. Tôi muốn truyền đạt đức tin của tôi thông qua những
bài hát của tôi, và một cách để tôi có thể làm điều này là tiếp tục tổ chức những
buổi hòa nhạc trong nhiều hội thánh khác nhau. Tôi đã gặp một nhạc sĩ dương cầm
Hans-Inge Magnusson, với người này tôi đã bắt đầu trình diễn ở nhiều nơi khác
nhau tại Thụy Điển.
Lẽ đương nhiên
tôi cũng muốn truyền đạt đức tin của tôi ở tại nhạc viện nữa. Tôi thường gặp
Hans-Inge và những bạn sinh viên khác để trao đổi những suy nghĩ về ý nghĩa cuộc
sống và về Thượng Đế. Điều này thật thu hút và thích thú, nhưng tôi là kẻ được
trưởng dưỡng trong một vùng gần “Giêrusalem của Småland” (Jưnkưping) mau chóng
nhận thấy rằng tôi chưa từng suy nghĩ cặn kẽ vì sao mình đặt đức tin nơi Đức
Chúa Trời hoặc tại sao tôi có cảm nghĩ theo cách mà tôi thường có về mọi điều
khác. Đây là lúc mà tôi bị thúc ép phải biện minh cho những lý lẽ của ý kiến
mình, tôi để ý rằng mình đã thừa hưởng một phần lớn những suy nghĩ theo khuôn mẫu
và những lý tưởng từ nơi cha mẹ tôi mà không có sự phản ánh sâu sắc nào. Tôi
không có một nền tảng thật sự của riêng mình để đứng vững trên đó.
Về sau, tôi nghĩ
đây là một kinh nghiệm hữu ích và cần thiết vô cùng, nhưng tại lúc đó thật là một
thời điểm thất vọng ngỡ ngàng, tôi thắc mắc, suy nghĩ, cầu nguyện với Đức Chúa
Trời, và tôi đã đọc Thánh Kinh.
Lần hồi đức tin
của tôi đã có thể đứng trên đôi chân riêng của nó, và điều này làm cho đức tin
càng mạnh mẽ hơn. Tôi cũng kinh nghiệm rằng Đức Chúa Trời ở gần và luôn luôn
giúp đỡ bằng chứng là những phép lạ nhỏ trong đời sống mỗi ngày của tôi. Tôi biết
rằng một số người có lẽ sẽ lý luận rằng còn có nhiều lối giải thích khác cho những
phép lạ thuộc loại này, nhưng đối với tôi chúng là những dấu hiệu đầy ý nghĩa về
sự chăm sóc của Đức Chúa Trời và nói lên rằng Ngài rất gần với tôi. Điều này
khiến tôi cảm thấy vững tâm hơn khi muốn ca hát để hướng dẫn những người khác đến
với Ngài.
Đây là lý do mọi
sự đã kết hợp lại thật chính xác khi Lena Ericsson hỏi tôi có muốn đi với cô và
hát một bài tại công viên giải trí Rona Lund ở Stockholm không. Cô ấy phải
trình diễn một buổi tối ở đó và muốn tôi cùng góp phần một bài hát. Tôi nghĩ điều
này sẽ rất vui và chọn một trong những bài hay của Duke Ellington có tên là
“Thiên đàng”.
Hôm ấy là một buổi
chiều mùa xuân ấm áp. Vừa mới chập tối, nhưng Grưna Lund dĩ nhiên đã được thắp
sáng bằng những ngọn đèn và bằng những đèn rọi. Tại đó thật là đông người - có
lẽ vì trong tối đặc biệt này không phải mua vé vào cửa- nhưng điều này không
làm cho tôi sợ. Tôi đã hát bài hát nhỏ bé của mình, nhưng trên đường về chỗ ngồi,
tôi được Magnus Härenstam là người hướng dẫn nghi thức, chận và hướng dẫn tôi
lên bục trở lại! Tại đó có Bosse Parnevik.
Tôi mau chóng hiểu
lý do đằng sau mọi sự. “Sällskapet Stallbrưderna” là một hiệp hội dành cho những
người biểu diễn văn nghệ, tôi đã được hiệp hội nầy chọn lựa để nhận học bổng của
họ mang tên là Bosse Parnevik. Tôi được tặng hoa và một tấm séc mười ngàn
kronor Thụy Điển để giúp tôi tiếp tục học âm nhạc. Dĩ nhiên Lena Ericsson đã biết
về học bổng nầy. Gợi ý của cô về việc tôi sẽ hát chỉ là một lý cớ để tôi đến đó
mà không hay biết trước gì cả. Và tôi đã không thể tưởng tượng ra điều này! Đây
thật là một ngạc nhiên lớn và là một khích lệ lớn lao vô cùng.
Các báo Buổi Chiều
cũng ghi nhanh về học bổng này. Điều này dẫn đến điều kia liên tiếp. Báo
Aftonbladet đăng tải một bài viết trong đó họ viết về đời sống của tôi tại
Stockholm, về sự nghiệp bơi lội của tôi và về việc luyện tập cho thế vận hội những
người khuyết tật, và đồng thời họ cho đăng tải một bức ảnh rất lớn đăng giữa tờ
báo hình tôi ngồi trên xe riêng của mình với chân tôi đang cầm bánh lái.
Đến lượt điều
này dẫn đến hai nhân viên đài truyền hình ở tại Umể: Henrik Burman và Sven -
Erik Frick, bắt đầu thấy quan tâm đến tôi. Họ vừa mới bắt đầu tiến trình hoạch
định một vài chương trình tư liệu, và khi đọc về tôi, họ điện thoại và mong muốn
tôi hợp tác, thuật lại cho họ biết về cuộc đời của tôi tại Stockholm, tôi đã đồng
ý ngay lập tức, bởi vì điều này có vẻ thích thú không ngờ.
Cho đến thời điểm
này, tôi đã thực sự chuyển đến một căn hộ riêng của tôi. Khi vừa đến Stockholm
tôi đã nộp đơn đúng lúc để xin một căn hộ và đã gia nhập vào một chuỗi dài những
người xin như vậy, nhưng tôi cũng đã yêu cầu rằng đơn xin của tôi được phép
không phải xếp hàng theo thứ tự, vì những người khuyết tật thường được cho phép
làm như thế. Một vài người cho tôi biết rằng điều đó sẽ không được thực hiện tại
Stockholm trừ khi tôi thường trú tại đó, và một số khác nói rằng việc xin một căn
hộ tại trung tâm thành phố là điều không thể thực hiện được.
Tuy nhiên, ngay
trước lễ Giáng sinh, trước khi học kỳ thứ nhất của tôi chấm dứt, tôi được báo
cho biết rằng không phải xếp hàng theo thứ tự, và sau đó cho biết tôi được cho
một căn hộ. Một phòng rưỡi và một nhà bếp trong một căn nhà cũ nhưng mới được
tân trang lại ở đường Kungsholmen - với một siêu thị và một trạm xe dưới tầng hầm
ở cùng trong khu nhà đó và chỉ đi bộ năm phút thì đến được trạm xe trung tâm.
Có phải đây là số
mệnh, là một sự may mắn - hay là Đức Chúa Trời? Dù gì đi nữa, tôi luôn luôn được
một sự sắp xếp toàn hảo.
Căn hộ không được
trang bị đặc biệt theo nhu cầu người khuyết tật, nhưng tôi không nghĩ rằng mình
cần căn hộ như thế chút nào. Nếu một người có trở ngại khác trong nhu cầu đi lại
thì điều này đôi khi cần thiết, nhưng tôi thích có một căn hộ bình thường hơn,
tôi muốn và tôi vẫn muốn thích ứng chính mình với những nhu cầu của người khác
chừng nào tốt chừng nấy hơn là để ngược lại người khác phải làm vậy cho tôi.
Trong nhà bếp, tôi chỉ cần một chiếc ghế đẩu gắn bánh xe, nó hơi cao hơn bồn rửa
chén một chút để giúp tôi có thể nấu nướng và rửa chén.
Tại căn hộ này
Sven-Erik và Henrik gặp tôi lần đầu tiên. Tôi đã đãi họ một cái bánh nướng bông
gòn mà tôi đã tự nướng (sau đó tôi hiểu rằng đã gây cho họ một ấn tượng rất lớn).
Chúng tôi đã có quan hệ rất tốt với nhau.
Trải qua vài tuần
lễ sau đó họ đi theo tôi bất cứ nơi nào tôi đi và theo dõi tất cả những gì tôi
làm, phải chăng đã có việc huấn luyện Olympic dành cho người khuyết tật, thực tập
ca hát và sử dụng nhạc cụ tại Nhạc Viện, pha trà, đi thăm cha mẹ của tôi, đi
cùng trên chuyến xe do tôi lái, mua sữa, hoặc nấu nướng thức ăn. Tôi để ý rằng
họ rất quen việc làm cho người ta cảm thấy thoải mái trước ống kính camera, cho
nên trọn thì giờ quay phim đã diễn ra rất tốt.
Nói về chính
mình và những ý kiến của mình về đời sống trong tư cách một người tật nguyền đối
với tôi là thật là điều khó khăn. Ngày nay tôi đã quen với việc phát biểu trước
công chúng về hầu hết những điều có liên quan đến đời sống của mình, nhưng khi ấy
chỉ mới là lần đầu tiên, nên thật khó cho tôi khi phải nói lên chính con người
của mình.
Dầu vậy, chương
trình đã diễn ra rất tốt đẹp. Tôi nghĩ vậy, và dĩ nhiên nhiều người khác cũng
nghĩ vậy khi họ bật TV xem chương trình Mục Tiêu Trong Tầm Nhìn khi nó được
phát hình vào một buổi chiều mùa thu năm 1988. Nhiều người đã tiếp xúc với tôi
- qua thư từ và nhiều cách khác - và thỉnh thoảng vẫn còn có người đến gặp tôi
để nói về chương trình truyền hình này.
Chương trình truyền
hình này cũng được xem là tốt đến nỗi được bình chọn làm tiêu biểu cho chương
trình Thụy Điển trong một đại hội truyền hình Cơđốc, gọi là Kristoval tại Hòa
Lan trong năm sau đó. Chương trình Mục Tiêu Trong Tầm Nhìn đã thu phục được cảm
tình của những người thương tật cũng như cộng đồng dân chúng và đã được chọn là
chương trình hay nhất. Những lý do được nêu như sau:
Đây là một chân
dung đầy sức sống và hóm hỉnh của một người phụ nữ khuyết tật đã quyết định sống
một cuộc sống tự lập. Thông qua khả năng xem người phụ nữ tuyệt diệu này như một
người bình thường, nhà sản xuất đã tránh được sự hạ mình, sự phóng đại và tánh
đa cảm. Chúng truyền thông một sứ điệp hy vọng đến những người khuyết tật và
người thân của họ khi phát biểu nhiều nan đề thuộc về lĩnh vực thể lý, tâm lý,
xã hội và kinh tế mà Lena Maria đã phải đối diện trong cuộc sống thường nhật của
cô. Tư liệu này nói lên hy vọng và đức tin đáng được truyền tụng rộng rãi.
Nhiều quốc gia
muốn mua cuốn phim này. Tôi đã trở nên Lena Maria đối với nhiều dân tộc hơn là
tôi có thể tưởng. Mọi việc thật đã bắt đầu trở nên mỗi lúc một lớn lao hơn như
một quả cầu tuyết.
